Το Ρέθυμνο αποχαιρέτισε τον Χρίστο Μακρή

Με πάνδημη συμμετοχή κηδεύτηκε χθες ο Χρίστος Μακρής που αναχώρησε για το αιώνιο ταξίδι σε ηλικία 86 ετών.
Η συνωνυμία με τον ηρωικό του πρόγονο, που άφησε την ακαδημαϊκή έδρα για να πάρει το τουφέκι του χρέους και να υπηρετήσει τη λευτεριά, δεν τον άφησε ποτέ ανεπηρέαστο.
Μετά τις σπουδές του στη Φιλολογία ξεκίνησε αμέσως την καριέρα του στην εκπαίδευση σε δύσκολες εποχές. Τα σχολεία που διορίστηκε να διδάξει δεν είχαν ούτε τις στοιχειώδεις υποδομές. Πνεύμα δημιουργικό καθώς ήταν ο αξέχαστος καθηγητής άφηνε παντού το λιθαράκι της ανάπτυξης.
Το ίδιο έπραξε στο σχολείο Αργυρούπολης που παρέλαβε σχεδόν ερειπωμένο, αλλά και στο Πέραμα και όπου αλλού στην περιφέρεια κλήθηκε να υπηρετήσει.
Ο Χρίστος Μακρής είχε και το χάρισμα της χρηστής διοίκησης για τούτο και επιτύγχανε πάντα διακρίσεις στα σχολεία που διηύθυνε.
Στη διάρκεια της επταετίας ο συνεπής με τα ιδεώδη της δημοκρατίας χαρακτήρας του δεν του επέτρεψε κανένα συμβιβασμό. Και το πλήρωσε με απηνείς διώξεις που σημάδεψαν τη ζωή και την ανέλιξή του στις υψηλότερες βαθμίδες της εκπαιδευτικής ιεραρχίας.
Η αγάπη του για το περιβάλλον και τη φύση τον οδήγησε να εξερευνήσει τα περισσότερα σπήλαια που ανακάλυπτε και να δημιουργήσει μια πλούσια βιβλιογραφία γύρω από αυτά. Δεν είναι τυχαίο ότι επιφανείς σπηλαιολόγοι τον αναφέρουν με σεβασμό και στηρίχτηκαν στις δικές του μελέτες για να συνεχίσουν τις δικές τους έρευνες.
Διαφύλαξε επίσης με ευλάβεια τις αρχαιότητες του τόπου και για ένα διάστημα διετέλεσε και έφορος για να έχει τις εύφημες μνείες κορυφαίων αρχαιολόγων που τον τιμούσαν ιδιαίτερα.
Γνωστοί ήταν και οι αγώνες του με πύρινα άρθρα και διαλέξεις για τη διατήρηση της παλιάς πόλης. Εκείνη την εποχή που δεν είχε το Ρέθυμνο καμιά προοπτική ανάπτυξης ο Χρίστος Μακρής θεωρήθηκε πολέμιος των συμφερόντων όσων ήθελαν να οικοδομήσουν στην παλιά πόλη και κυνηγήθηκε γι αυτό. Η δικαίωση ήρθε αρκετά αργά και αφού ο ίδιος είχε ταλαιπωρηθεί αρκετά μέχρι να πετύχει το σκοπό του και να προστατευθεί και θεσμικά η παλιά πόλη του Ρεθύμνου
Ο εκλιπών άφησε μεγάλο συγγραφικό έργο το μεγαλύτερο μέρος από το οποίο δεν έχει εκδοθεί. Από τα βιβλία του ο «Επικήδειος Γάμος», θεωρείται κορυφαίο στο είδος του, όπως επίσης « Το φαράγγι του Κοτσυφού με τα δώδεκα σπήλαιά του και τους πέντε υδρόμυλους του». «Οι νερόμυλοι στα Φαράγγια του Κουρταλιώτη και του Κοτσιφού», αλλά και ο «Πηγαδόμυλος του Δήμου Φοίνικα Ρεθύμνης στην Κρήτη», έκδοση Ινστιτούτου Ελληνικών Μύλων, Αθήνα 2007.
Η συμμετοχή του στα Κρητολογικά Συνέδρια ήταν πάντα πολύτιμη ενώ είχε γράψει σε εφημερίδες και περιοδικά περίπου 300 άρθρα μεγάλης σπουδαιότητας Το περισσότερο έργο του όμως έμεινε αδημοσίευτο και κυρίως οι τόμοι 1) Αρχαιολογικοί περίπατοι στο νομό Ρεθύμνης (με άγνωστα ως τώρα στοιχεία για την αρχαιολογία και Σπηλαιολογία) και 2) Προστασία των αρχαιοτήτων και των σπηλαίων.
Ο Χρίστος Μακρής έτυχε των μεγαλύτερων διακρίσεων αλλά και της γενικής αποδοχής σαν ο κορυφαίος της διανόησης και της επιστημονικής έρευνας.
Εκφράζουμε τα θερμά μας συλλυπητήρια στην οικογένειά του και ευχόμαστε να είναι ελαφρό το χώμα που σκέπασε τον αξέχαστο δάσκαλο και μεγάλο ερευνητή.
Ο ΔΗΜΑΡΧΟΣ ΡΕΘΥΜΝΟΥ
Αποχαιρετούμε σήμερα έναν συμπολίτη μας που η ζωή του ήταν άρρηκτα συνυφασμένη με την ιστορία αλλά και της σύγχρονη ζωή της πόλης μας, διακινδυνεύοντας, στην προσπάθειά μας να αποδώσουμε τις τόσες αρετές και ικανότητες που με τόση γενναιοδωρία έθεσε ο εκλιπών στην υπηρεσία της κοινωνίας μας, έναν ελλιπή απολογισμό της συνολικής προσφοράς του.
Η ένταση όμως της συναισθηματικής μας φόρτισης μπορεί να δικαιολογήσει τυχόν παραλείψεις. Ο Χρίστος Μακρής ήταν ο Δάσκαλος που τόσες γενιές αγάπησαν μαζί και η δική μου που ευλογήθηκε να τον έχει Καθηγητή σε δύσκολα χρόνια. Υπήρξε για όλους μας και θα παραμείνει στις καρδιές μας ο εμπνευσμένος Δάσκαλος, ο ακούραστος συνεργάτης, ο διορατικός επιστήμονας, ο ενεργός πολίτης, ο άνθρωπος με την ευγενική και καθαρή ψυχή που δεν έπαψε ποτέ να νοιάζεται.
Αυτή η μεγαλειώδης ανεξάντλητη ψυχική του Δύναμη, τροφοδοτούσε με ενέργεια τη σκέψη του και τη διάθεσή του να προσφέρει, σε πείσμα των προβλημάτων υγείας του, μέχρι τη ύστατη ώρα. Είχα την τιμή και την ευτυχία να διατηρήσω ζωντανή και διαρκή την επαφή μου με τον αγαπημένο Δάσκαλο, στο πέρασμα του χρόνου. Οι συχνές επισκέψεις του στο Δημαρχείο ήταν πάντα ένα νέο μάθημα ζωής για μένα. Με τη γνωστή του διακριτικότητα μου παρέδιδε χειρόγραφα σημειώματα με τις σκέψεις και προτάσεις του για όλα τα θέματα που αφορούν την πόλη μας. Από την ίδρυση του Αρχαιολογικού Μουσείου, για την αναγκαιότητα του οποίου μίλησε 42 χρόνια πριν, μέχρι τη στέγαση του σπηλαιολογικού και από τα μονοπάτια φυσικού κάλλους μέχρι το Λιμάνι και τη Φορτέτζα, για όλα. Πάντα με αγάπη και πάντα ένα βήμα μπροστά.
Το Ρέθυμνο δεν θα είχε καμία αξιόπιστη ελπίδα ανάπτυξης χωρίς το Χρίστο Μακρή. Εκείνη την κρίσιμη περίοδο που ο εκσυγχρονισμός απειλούσε την Παράδοση και ο εκμοντερνισμός οδηγούσε τον Πολιτισμό σε αφανισμό κάποιοι φωτισμένοι Ρεθεμνιώτες μεταξύ των οποίων και ο Χρίστος Μακρής, όρθωσαν ο πνευματικό τους ανάστημα για να αφυπνίσουν συνειδήσεις, να διασώσουν όσα ήταν καταδικασμένα στο όνομα μιας λανθάνουσας ανάπτυξης, να κινητοποιήσουν ολόκληρη την πόλη να αντισταθεί στο βέβαιο μαρασμό που της επεφύλατταν κάποιες λανθασμένες επιλογές.
Οι ομιλίες του Χρίστου Μακρή στην πόλη του Ρεθύμνου τότε, ουσιαστικά αποτέλεσαν το εφαλτήριο για τη συσπείρωση όλων των υγιών δυνάμεων της εποχής εκείνης στην κατεύθυνση της σωτηρίας της Παλιάς Πόλης. Για αυτή την καταλυτική του συμβολή στην υπέρβαση που έκανε τότε το Ρέθυμνο να συνδέσει την ανάδειξη του μνημειακού πλούτου της παλιάς πόλης με τον Τουρισμό, συνθήκη που εξασφάλισε την οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη του Ρεθύμνου, θα τον ευγνωμονούμε πάντα.
Από τη γενναιότητα που επέδειξε σε καιρούς αμφισβήτησης, την επιμονή του για το δίκαιο και το ηθικό, τη φρέσκια ματιά του στο μέλλον, την εφηβική ψυχή του και τον πλούτο του πνεύματος του θα εμπνεόμαστε πάντα.
Η σκέψη μας, ο σεβασμός μας και η αγάπη μας θα συνοδεύουν τη μνήμη του την οποία θα τιμούμε με κάθε μας πράξη και κάθε μας επιλογή για την πρόοδο του Ρεθύμνου αλλά και για την προσωπική μας εξέλιξη.
Καλό σου ταξίδι αγαπημένε μου Δάσκαλε.
ΤΟΝ ΧΡ. ΜΑΚΡΗ ΑΠΟΧΑΙΡΕΤΗΣΕ Ο ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΠΑΛΙΑΣ ΠΟΛΗΣ
Ο Σύλλογος Κατοίκων Παλιάς Πόλης Ρεθύμνου πέρα από την θλίψη του για την απώλεια του Χρίστου Μακρή θα ήθελε να εκφράσει την ευγνωμοσύνη του προς το πρόσωπο και το έργο του εκλιπόντος, αναγνωρίζοντας τη σπουδαιότητα της συνεισφορά του στη διατήρηση και ανάδειξη της φυσιογνωμίας της παλιάς πόλης του Ρεθύμνου.
Ξέχωρα από το πλούσιο εκπαιδευτικό, αρχαιολογικό, σπηλαιολογικό έργο του, ο Χρίστος Μακρής υπήρξε ο πρωτεργάτης, σε πρώιμες και δύσκολές εποχές, της προσπάθειας διάσωσης του ιστορικού μας κέντρου, αντιλαμβανόμενος την καθαυτή αξία και σημασία του όσο την προοπτική ανάπτυξης της πόλης που σήμερα εμείς ζούμε. Χωρίς τις ιστορικές για την εξέλιξη της πόλης μας παρεμβάσεις του το Ρέθυμνο θα είχε χάσει ένα μεγάλο μέρος του παρελθόντος του και θα είχε περιορίσει το μέλλον. Σεβόμενοι και τιμώντας τη μνήμη του οφείλουμε να συνεχίσουμε την προσπάθεια που πρώτος ξεκίνησε.

Δήλωση του βουλευτή Ρεθύμνου του ΣΥΡΙΖΑ Ανδρέα Ξανθού για την απώλεια του Χρίστου Μακρή
Ο Χρίστος Μακρής «έφυγε» από τη ζωή με την καθολική αναγνώριση των πολιτών του Ρεθύμνου να τον συνοδεύει. Υπήρξε ο σοφός δάσκαλος που διαπαιδαγώγησε μερικές χιλιάδες μαθητών και μετέπειτα πολιτών του Ρεθύμνου στις δημοκρατικές και ανθρωπιστικές αξίες. Φιλόλογος με πλούσιο συγγραφικό έργο, φυσιοδίφης και σπηλαιολόγος αλλά και ενεργός πολίτης που δεν συμβιβάστηκε ποτέ με την εξουσία κάθε μορφής. Είχε διατελέσει άμισθος έφορος αρχαιοτήτων Ρεθύμνου ενώ έχει αφήσει πλήθος αδημοσίευτων ερευνητικών μελετών για αρχαιολογικά θέματα. Η ανυποχώρητη στάση του απέναντι στην Απριλιανή δικτατορία οδήγησε στον απηνή διωγμό του ίδιου και της οικογένειάς του. Αγωνίστηκε για τη διάσωση της Παλιάς Πόλης και για τους περιαστικούς οικισμούς του Ρεθύμνου προτείνοντας ουσιαστικές και ρηξικέλευθες λύσεις.
Το Ρέθυμνο απευθύνει σήμερα το «ύστατο χαίρε» στον εργάτη του πνεύματος, στο συνεπή αγωνιστή, στον παιδαγωγό, στον ενεργό πολίτη Χρίστο Μακρή με την απόφαση να υπηρετήσει τις αξίες για τις οποίες εκείνος αγωνίστηκε σε όλη του τη ζωή.