Το κάλιο ρίχνει την πίεση- Σε ποιες τροφές το βρίσκουμε;

Ένα ημερήσιο διαιτολόγιο με σωστή δοσολογία σε νάτριο (αλάτι), κάλιο, καλής ποιότητα λιπαρά και φυτικές ίνες μπορεί να παίξει καθοριστικό ρόλο στην πρόληψη αλλά και την αντιμετώπιση της υπέρτασης.

 

Η αρτηριακή υπέρταση

Η υπέρταση (ΑΥ) αποτελεί μια σύγχρονη επιδημία στο δυτικό κόσμο. Αφορά περίπου το 25% του ενήλικου πληθυσμού σε όλο τον κόσμο και ο επιπολασμός της προβλέπεται να αυξηθεί κατά 60%, μέχρι το έτος 2025. Στοιχεία από τη χώρα μας και συγκεκριμένα από τη μελέτη ΑΤΤΙCA, το 38% των ανδρών και το 24% των γυναικών πάσχουν από υπέρταση (ή έχουν υψηλά επίπεδα αρτηριακής πίεσης). Την ίδια στιγμή περίπου 2,8 εκατομμύρια Έλληνες ενήλικες έχουν αυξημένα επίπεδα αρτηριακής πίεσης. Η αυξημένη πίεση του αίματος (ΒΡ) είναι ένας ισχυρός παράγοντας κινδύνου γιακαρδιαγγειακές παθήσεις αλλά και για νοσηρότητα και θνησιμότητα, απόστεφανιαία νόσο και ισχαιμικό ή αιμορραγικό αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο.

Ο ρόλος του καλίου στην υγεία

Το κάλιο βρίσκεται στο σώμα μας, κυρίως μέσα στα κύτταρα, όπου διαδραματίζει ένα σημαντικό ρόλο σε βασικές λειτουργίες, μαζί με το νάτριο. Η σωστή ισορροπία μεταξύ των δύο αυτών στοιχείων είναι πολύ σημαντική. Στο 90-95% των ατόμων με υπέρταση, η αύξηση της πίεσης σχετίζεται κυρίως με τον τρόπο ζωής, το αυξημένο σωματικό βάρος, τη μη ισορροπημένη διατροφή, την καθιστική ζωή, το κάπνισμα και το στρες.

Για αυτό το λόγο διεθνείς οργανισμοί, όπως ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, η Ευρωπαϊκή Εταιρία Υπέρτασης και η Αμερικανική Ένωση Καρδιολογίας εκτιμούν ότι απαιτείται μία σωστή διατροφή για την αντιμετώπιση της υπέρτασης. Σύμφωνα με τις συστάσεις τους μια επαρκής πρόσληψη καλίου, παράλληλα με ταυτόχρονη μείωση του αλατιού, μπορούν να συμβάλλουν στη μείωση της αρτηριακής πίεσης. Χαρακτηριστικά προτείνουν ένα πρόγραμμα διατροφής που ονομάζεται δίαιτα DASHκαι είναι ένα διατροφικό πρότυπο υψηλό σε κάλιο μέσα από τα πολλά φρούτα καιλαχανικά, μειωμένης περιεκτικότητας σε αλάτι, γαλακτοκομικά με χαμηλά λιπαρά, με χαμηλή πρόσληψη χοληστερόλης και περιορισμένα κορεσμένα και τρανς λιπαρά.

Πού βρίσκουμε το κάλιο;

Το κάλιο υπάρχει σε πολλά τρόφιμα, όπως τα φρούτα, τα λαχανικά, και το γάλα. Έτσι, πλούσιες πηγές καλίου είναι τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά (σπανάκι, μπρόκολο, λαχανάκια Βρυξελλών, αρακάς), οι πατάτες, οι ντομάτες, τα μανιτάρια, οι ψημένες γλυκοπατάτες, τα φρούτα (σταφύλια, βατόμουρα, βερίκοκα, μπανάνες, πορτοκάλια). Επίσης, πηγές καλίου είναι το γάλα, το γιαούρτι, οι φακές και τα φασόλια αλλά και το κρέας (όπως το κοτόπουλο) και ψάρια όπως ο σολομός και ο τόνος. Ωστόσο, ο σύγχρονος τρόπος διατροφής και η μη συστηματική κατανάλωση των παραπάνω τροφίμων καθιστά δύσκολη την επαρκή ημερήσια πρόσληψη καλίου. Συνεπώς, η εφαρμογή μίας ισορροπημένης διατροφής στα πρότυπα τςη μεσογειακής διατροφής και της δίαιταςDASH, με υψηλή κατανάλωση τροφίμων με κάλιο συμβάλλουν στη φροντίδα της αρτηριακής πίεσης.

Η προτεινόμενη σύσταση για το κάλιο είναι 3100mg τη μέρα για τους ενήλικες στην ΕΕ (Ευρωπαική Commission 2003) ή μέχρι και 4700 mg στη δίαιτα DASH. Σχετικές μελέτες έχουν συσχετίσει το λόγο προσλαμβανομένου Να/Κ με την αρτηριακή πίεση. Όταν ο λόγος είναι περίπου 1, η συστολική πίεση ελαττώνεται περίπου κατά 3,4 mmHg.

Ποιος ο ρόλος του καλίου στην καλύτερη λειτουργία της καρδιάς;

Υψηλής ποιότητας επιστημονικά στοιχεία δείχνουν ότι η αυξημένη πρόσληψη καλίου μειώνει την πίεση του αίματος σε άτομα με υπέρταση και δεν έχει αρνητική επίδραση στις συγκεντρώσεις λιπιδίων στο αίμα ή στη νεφρική λειτουργία, σε ενήλικες. Η υψηλότερη πρόσληψη καλίου συσχετίστηκε με 24% χαμηλότερο κίνδυνο εγκεφαλικού επεισοδίου. Αυτά τα αποτελέσματα υποδεικνύουν ότι η αυξημένη πρόσληψη καλίου είναι δυνητικά ευεργετική για τους περισσότερους ανθρώπους που δεν παρουσιάζουν διαταραχή στη διαχείριση του καλίου από τα νεφρά, για την πρόληψη και τον έλεγχο της αυξημένης πίεσης αίματος και του εγκεφαλικού επεισοδίου.

 

Βιβλιογραφία:

Aburto NJ, Hanson S, Gutierrez H, Hooper L, Elliott P, Cappuccio FP. Effect of increased potassium intake on cardiovascular risk factors and disease: systematic review and meta-analyses. BMJ. 2013 Apr 3;346.

Appel, LJ. ASH position paper: dietary approaches to lower blood pressure. J Am Soc Hypertens 2010;4 (2):79–89.

Castro H,Raij L.Potassium in hypertension and cardiovascular disease.Semin Nephrol. 2013 May;33(3):277-89.

D’Elia L, Barba G, Cappuccio F, Strazzullo P. Potassium intake, stroke, and cardiovascular disease: a meta-analysis of prospective studies. J Am Coll Cardiol 2011;57:1210-9.

Van Mierlo LAJ, Greyling A, Zock PL, Kok FJ, Geleijnse JM. Suboptimal potassium intake and potential impact on population blood pressure. Arch Intern Med. 2010;170(16): 1501–1502.

boro.gr