Μιχαήλ Κόρακας (1797-1882)

Ο Μιχαήλ Κόρακας ( Πόμπια Ηρακλείου, 1797 - 7 Σεπτεμβρίου 1882 ) γεννήθηκε στην Πόμπια της Μεσσαράς το 1797 ως Μιχάλης Καρούζος. Σε ηλικία 18 ετών σκότωσε τον Αγά Αλήκο. Η επωνυμία "Κόρακας" του αποδόθηκε ως ένδειξη της επιθετικότητας που έδειχνε ο πατέρας του και αργότερα ο ίδιος εναντία στους Οθωμανούς κατακτητές. Αγωνίστηκε στην Κρητική Επανάσταση του 1821.

Το 1827 με πειρατικό πλοίο και ορμητήριο την Κάρπαθο, πολέμησε τον αιγυπτιακό και οθωμανικό στόλο. Το 1828, συνέχισε τον αγώνα στην Πελοπόννησο και τιμήθηκε με το βαθμό του λοχαγού και το χάλκινο σταυρό του Φοίνικα. Επέστρεψε με τιμές στην Κρήτη το 1834 και πήρε μέρος στην Κρητική Επανάσταση του 1841, στην Κρητική Επανάσταση του 1858 και στην Κρητική Επανάσταση του 1866, πολεμώντας ενάντια σε πολυάριθμες οθωμανικές δυνάμεις. Κήρυξε την επανάσταση του 1878 και κατόπιν τιμήθηκε από το βασιλιά Γεώργιο στην Αθήνα και τον πατριάρχη Αλεξάνδρειας.
Πέθανε υποφέροντας από καρδιακά προβλήματα στην Πόμπια, το Σεπτέμβριο του 1882

Γενικός Αρχηγός Ανατολικής Κρήτης

 Την επωνυμία «Κόρακας» πήρε από τους Τούρκους επειδή έπεφτε πάνω τους τούς στα γιουρούσια θυελλώδης και τους έφερνε την καταστροφή και το θάνατο. Η παιδική του ηλικία μέχρι τα 18 του χρόνια μας είναι άγνωστη. Το μόνο που μας είναι γνωστό είναι ότι ήταν ζωηρός χαρακτήρας , οξύς και ατίθασος .
Η δράση του αρχίζει όταν ήταν 18 ετών. Ο λαϊκός ποιητής ¨Βενέτικος¨ λέει «δεκαοχτώ χρονών τονε και βγήκε στο ποδάρι και σκότωσε έναν αγά που ητο παλικάρι».

Αγάς αυτός ήταν ο φοβερός Αλήκος ,το πρωτοπαλίκαρο όχι μόνο της Πόμπιας αλλά και όλης της Μεσσαράς .Ήταν Αγάς πλουσιότατος με πάρα πολλά κοπάδια  αιγοπρόβατα .Βλέποντας ο Αγάς τον Μιχάλη να είναι ικανός στην φύλαξη των κοπαδιών τον πήρε βοσκό του. Σε μια ορεινή τοποθεσία  στον Μπρικο έβοσκαν τα πρόβατα του αγά.
Μια των ημερών κάτω στον κάμπο ακούγονταν τουφεκιές , εμφανίζετε ο Αγάς πάνοπλος και έξαλλος εκεί που έβοσκε τα κοπάδια ο Μιχάλης και του λέει:  «ακούς μωρέ πάλι τους δικούς σου τους ταυλόπιστους τι κάνουν?

Ο Μιχάλης προσπάθησε να τον ησυχάσει λέγοντας του ότι αυτός του είναι πιστός και τον θεωρεί σαν πατέρα του.Ο Αγάς προς στιγμή ησύχασε και ρώτησε το Μιχάλη αν έχει το μποχλίτη νερό , ο Μιχάλης έτρεξε να φέρει στον Αγά το μποχλίτη  και ο Αγάς όπως ήταν διψασμένος έπινε το νερό κακαρολιστα.
Ο Μιχάλης καθώς ήταν γρήγορος αρπάζει τη χουρχούδα και και δίνει μια κατακέφαλα στον Αγά που το μόνο που πρόλαβε να πει ήταν  «σκύλε και μ΄έφαες». εν τω μεταξύ η χουρχούδα ανεβοκατέβαινε μέχρι και τον άφησε νεκρό.

Μετά το φόνο του Αγά κατέβηκε σαν νύχτωσε στην  Πόμπια ζωσμένος με τα άρματα του Αγά και παρουσιάστηκε στον καπετάνιο του χωριού το Χουλογιάννη και σαν να επρόκειτο για το πιο φυσικό και ασήμαντο πράγμα του λέει: «σκότωσα τον αγά και φεύγω»
Από το επεισόδιο αυτό και μετά αρχίζει ο αρματολικός βίος του Καπετάν Μιχάλη Κόρακα. Από βουνό σε βουνό περνά στο Αμάρι και τον Αι Βασίλη , ασφαλές κρησφύγετο των αρματολών της Κρήτης.

Για τα έργα και τις ημέρες του νεαρού κόρακα στα Σφακιά δεν υπάρχουν στοιχεία. Όταν όμως στην Ελλάδα κηρύχθηκε η επανάσταση του 1821 ξεσηκώθηκε και η Κρήτη και οι πρώτες συγκρούσεις έγιναν στα Σφακιά, τότε εμφανίζετε να πολεμά υπό τον κρυπτοχριστιανό Κουρμούλη κατά του Μουσταφά Πασά. Από τα Σφακιά η επανάσταση εξαπλώνετε σε όλη την Κρήτη και παντού σχηματίζονται επαναστατικά σχήματα.

Ο Kόρακας κατεβαίνει τότε στην Μεσσαρά  καταρτίζει σώμα από 45 άνδρες  και αρχίζει μια δράση πλούσια σε κατορθώματα –εξοντωτικά  για τους τούρκους της μεσσαρας. Από τα πρώτα του κατορθώματα της περιόδου είναι η απελευθέρωση 39 σκλάβων νεανίδων από τα χέρια έφιππων αιμοβόρων τούρκων τις οποίες είχαν αρπάξει από τα χωριά Πετροκεφάλι,Κουσέ και φανερωμένη.
Το γεγονός αυτό καθώς και άλλα μεμονωμένα γεγονότα ο λαϊκός ποιητής Βενέτικος τα τοποθετεί στο έτος 1825.

Ο  Κόρακας περιβάλετε από πλήθος παλικαριών όπου για το κάθε ένα έγραψε την δική του ιστορία.
Οι σπουδαιότεροι από αυτούς ήταν ο Τσακίρης ,ο Χουλάκης ,ο Αστρινός , ο Πετρογιάννης ,οΤσικριτζής ,ο Τυλιανάκης ,ο Μαστραχάς και πολλοί άλλοι. Το 1826 τραυματίζεται ελαφρά στη μάχη της Μαλάξας. Το ίδιο έτος τον βρίσκουμε στην πολιορκία της Ακροπόλεως με τον Καραϊσκάκη.
Το 1827 έρχεται στην Κάρπαθο και στην Κάσο. Εκει με 69 κρητικούς Κάσιους και Καρπάθιους εξοπλίζει 3 μικρά πλοιάρια και πολέμησε κατά των τούρκων και των Αιγυπτίων στην περιοχή του Κρητικού και Λυβικού Πελάγους.
 Επιστρέφει στην Κρήτη και συνεχίζει τον αγώνα μέχρι το 1828. Τοτε επιστρέφει στην Κάρπαθο και από κει στη Νάξο.
Απο την Νάξο έρχεται στην Πελοπόννησο ,λαμβάνει μέρος στη μάχη του Νεοκάστρου όπου διακρίθηκε για την πολεμική του δράση.
Στο Άργος συγκέντρωσε Κρητικούς που βρίσκονταν στην Πελοπόννησο και υπό τον Καλλέργη συνετέλεσε στην καταστολή της στάσεως του Γιατράκου.
Μετά την αποκατάσταση της τάξεως του δίδετε ο βαθμός του λοχαγού και 100 στρέμματα γης εκλεκτής εις την πρόνοια του Ναυπλιου.
Το 1834 τα εγκαταλείπει όλα και επιστρέφει στην Κρήτη όπου έλαβε μέρος στις επαναστάσεις του 1841 και 1858. Πραγματική εποποιία της Κρήτης είναι  η μεγάλη επανάσταση του 1866-69.
Τότε  έπαιξε πρωτεύοντα  ρόλο ως Γενικός Αρχηγός των 125 ανατολικών επαρχιών.     Είναι τόση η αφοσίωση ο σεβασμός η αγάπη  και η απεριόριστη εμπιστοσύνη των παλικαριών του προς τον αρχηγό τους που όλοι τον αποκαλούν Πατέρα.
Ο ρωσσοτουρκικός πόλεμος (1877-78) ξεσήκωσε πάλι την Κρήτη.
Ο Κόρακας είναι πια γέρος 81 ετών.
Τα χρόνια όμως δεν τον εμποδίζουν να τεθεί επικεφαλής του αγώνα στο νομό Ηρακλείου.  Με την επέμβαση των ευρωπαϊκών δυνάμεων  παραχωρούνται στην Κρήτη τα προνομία τη Χαλέπας και οι Κρητικοί ησυχάζουν για μερικά χρόνια.

Μετά το τέλος της επαναστάσεως επανήλθε στην Αθήνα όπου και τιμήθηκε από ιδιαιτέρως από τον Βασιλέα Γεώργιο τον Α’. Του δίδετε σύνταξη 10 εικοσίφραγκων και του παραχωρείτε
 έκταση 15 περίπου στρεμμάτων. Λίγα χρόνια αργότερα τα παρατάει όλα και επιστρέφει στο χωριό του
όπου και πέθανε στις 28 Σεπτεμβρίου 1882 σε ηλικία 85 ετών. Ο τάφος του σεμνός και απέριττος βρίσκετε στη πλατειά του χωριού Πόμπια
παραπλεύρως της εκκλησίας του Αγ. Γεωργίου και του Ηρώου.


Επί του τάφου υπάρχει η επιγραφή
«έπρεπε στην ψηλότερη κορφή του Ψηλορείτη
το μνήμα του να γίνει και να αφήσουν ανοιχτή πολεμική θυρίδα
 τη νύχτα να σηκώνετε τον ύπνο του ν’αφήνει
και να φυλάει και νεκρός ακόμη την πατρίδα»
Η Κρήτη από την εποχή που ελευθερώθηκε το άλλο μισό τμήμα της Ελλάδος
και αυτή έμεινε υπόδουλη μέχρι την απελευθέρωση της το 1897 ανέδειξε ήρωες
όχι κατώτερους των ηρώων του 1821. Ειναι όμως αδικημένοι ιστορικώς.
Ίσως διότι η επανάσταση του 1821 ως συνολικό εθνικό κίνημα
σκεπάζει τους μεμονωμένους κρητικούς αγώνες και και παραμερίζει τους ήρωες τους.
Η ιστορική όμως αλήθεια επιβάλει να μην αγνοηθούν
 εκείνοι που κρατούσαν διαρκώς αναμμένο το δαυλό  της Γενικής Εθνικής Απελευθέρωσης
και αυτοί ήταν οι ήρωες της Κρήτης.
Χρέος μας είναι λοιπόν να ξεσκεπάσουμε από την αφάνεια τους ήρωες του τόπου μας
 και να τους δώσουμε την θέση που τους ανήκει στην Νεότερη Ελληνική Ιστορία.




Από το αρχείο της αείμνηστης δασκάλας Ελπινίκης Χατζηδάκη.