Stratfor: Ουκρανία και Ελλάδα, τα ανοιχτά μέτωπα της Γερμανίας

H Τετάρτη ήταν μια εξαιρετικά δύσκολη ημέρα για τη Γερμανία, μια χώρα εν μέσω διαπραγματεύσεων όχι για μία αλλά για δύο κρίσεις, οι οποίες σύντομα θα πρέπει να αντιμετωπιστούν. Και οι δύο (διαπραγματεύσεις) είχαν αβέβαια αποτελέσματα μέχρι τώρα που γράφεται αυτή η ανάλυση, με τεράστιες ωστόσο επιπτώσεις για την Ευρασία και πέραν αυτής.

Οι πρώτες αφορούσαν στις συνομιλίες του Μινσκ, στη διάρκεια των οποίων η Γερμανίδα καγκελάριος Ανγκελα Μέρκελ συναντήθηκε με τους ηγέτες της Ουκρανίας, της Ρωσίας και της Γαλλίας, προσπαθώντας να βάλει τέλος στην ουκρανική κρίση. Από την πλευρά της Γερμανίας, το status quo στην ουκρανική κρίση δεν είναι πλέον διατηρήσιμο.

Η μεσολάβηση της Ε.Ε. για την κατάπαυση του πυρός, που επιτεύχθηκε μεταξύ των ουκρανικών δυνάμεων ασφαλείας και των αυτονομιστών που υποστηρίζονται από τη Ρωσία στις αρχές Σεπτεμβρίου και χαιρετίστηκε τότε ως μια διπλωματική επιτυχία, δεν κατάφερε να καταστείλει τη σύγκρουση στην Ανατολική Ουκρανία.

Υπήρξε ηρεμία -αμέσως μετά την κατάπαυση του πυρός, καθώς επίσης και πάλι στις αρχές Δεκεμβρίου-, οι συγκρούσεις ωστόσο συνεχίστηκαν σχεδόν αμείωτες σε ορισμένους στρατηγικούς τομείς, όπως το αεροδρόμιο του Ντονέτσκ και στο Ντεμπαλτσέβε.

Οι κυρώσεις και άλλες μορφές οικονομικής και πολιτικής πίεσης από τους Ευρωπαίους και τις Ηνωμένες Πολιτείες δεν απέτρεψαν τη ρωσική εμπλοκή στη σύγκρουση, με το χάσμα μεταξύ Μόσχας και Δύσης να μεγαλώνει.

Ως αποτέλεσμα, οι Ευρωπαίοι -με επικεφαλής τη Γερμανία- έχουν τοποθετήσει τις συνομιλίες στο Μινσκ ως την έσχατη προσπάθεια για την επίλυση της κρίσης διπλωματικά. Κάθε πλευρά στις διαπραγματεύσεις έχει σίγουρα ένα κίνητρο για την αποκλιμάκωση της κρίσης. Η οικονομία της Ρωσίας παραπαίει, το ίδιο και της Ουκρανίας.

Οι Ευρωπαίοι -και η Γερμανία πάνω απ’ όλα- δεν θέλουν πόλεμο στην πόρτα τους, ιδίως όταν η Ευρωπαϊκή Ενωση μάχεται εναντίον της δικής της οικονομικής και πολιτικής κρίσης.

Ταυτόχρονα, όλοι όσοι εμπλέκονται στις διαπραγματεύσεις γνωρίζουν ότι οποιαδήποτε άλλη διακήρυξη περί της τήρησης των πρωτοκόλλων του Μινσκ δεν είναι πλέον αρκετή, ιδιαίτερα τώρα που οι Ηνωμένες Πολιτείες υιοθέτησαν μια πιο επιθετική στάση απέναντι στις ρωσικές ενέργειες, εξετάζοντας δημόσια την πώληση όπλων προς την Ουκρανία.

Αυτοί οι παράγοντες εξηγούν γιατί οι συνομιλίες έχουν πάει καλά μέχρι στιγμής (που γράφεται αυτή η ανάλυση), στέλνοντας θετικά μηνύματα, συμπεριλαμβανομένων των ενδείξεων για μια επίσημη συμφωνία που επετεύχθη, αν και ο διάβολος κρύβεται στις λεπτομέρειες… Κρίσιμης σημασίας για την επιτυχία αυτής αποτελεί το τι είναι πρόθυμη να αποδεχθεί η κάθε πλευρά, για θέματα όπως η εδαφική αυτονομία, η στρατιωτική βοήθεια, καθώς και οι ειδικές διαχωριστικές γραμμές.

Το διακύβευμα είναι υψηλό, όπως αντίστοιχα είναι και οι κίνδυνοι, αν οι διαπραγματεύσεις δεν καταλήξουν σε τουλάχιστον μια προσωρινή συμφωνία για την αποκλιμάκωση των εχθροπραξιών.

Στο μεταξύ, ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών, Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, βρισκόταν στις Βρυξέλλες, κλειδωμένος σε μια συνάντηση με τους υπουργούς Οικονομικών της ευρωζώνης, συμπεριλαμβανομένου και του Ελληνα υπουργού των Οικονομικών, Γιάνη Βαρουφάκη, σε μια διαπραγμάτευση για το ελληνικό χρέος.

Το κυρίαρχο μήνυμα που υπήρχε στις συνομιλίες ήταν ότι ήταν απίθανο να υπάρξει συμφωνία, με τον πρόεδρο του Eurogroup, Γερούν Ντάισελμπλουμ, να λέει ότι δεν αναμένει αποτέλεσμα και τον Σόιμπλε να αρνείται ότι το Eurogroup θα συμφωνήσει σε μια νέα συμφωνία για το ελληνικό χρέος. Δεν αποτέλεσε την παραμικρή έκπληξη το γεγονός ότι η συνάντηση έληξε χωρίς συμφωνία.

Ενας Ελληνας δημοσιογράφος στο tweeter έγραψε ότι στη συνάντηση οι ηγέτες της Ευρώπης είχαν ενωθεί εναντίον της Ελλάδας, πιέζοντας τον Βαρουφάκη να αποδεχθεί την παράταση της συμφωνίας, κάτι που η Αθήνα έχει αποκλείσει. Αλλα tweets ανέφεραν ότι το Εurogroup έστειλε στον Βαρουφάκη τελεσίγραφο: Αποδοχή -μέχρι τη Δευτέρα- της παράτασης του προγράμματος ή τίποτε.

Αν όντως ισχύει αυτό για το πώς πήγε η συνάντηση -και είναι σημαντικό να τονιστεί ότι αυτά είναι μόνο φήμες σε αυτό το στάδιο-, αυτό δείχνει ότι οι Ευρωπαίοι οδηγούν τις διαπραγματεύσεις στο χείλος του γκρεμού. Το κυβερνών κόμμα στην Ελλάδα, ο ΣΥΡΙΖΑ, οφείλει την άνοδό του στην αντίδραση ενάντια στην ιδέα παράτασης του προγράμματος, οπότε θα ήταν αδύνατο για το κόμμα της «ριζοσπαστικής Αριστεράς» να δεχθεί τη συνέχιση του status quo, χωρίς να γίνει κάποια παραχώρηση στις διαπραγματεύσεις.

Ο γερμανικός λαός φαίνεται να πιστεύει ότι θα πρέπει να επιτραπεί στην Ελλάδα να εγκαταλείψει την ευρωζώνη παρά να ηρεμήσει, με τη Γερμανία να ακολουθεί από την έναρξη των διαπραγματεύσεων μια σκληρή γραμμή με την Ελλάδα. Υπάρχει μια επιλογή διαθέσιμη και για τις δύο πλευρές ώστε να καταλήξουν σε συμβιβασμό, μετονομάζοντας και αναδιαρθρώνοντας τους όρους του προγράμματος της Ελλάδας και αγοράζοντας (έτσι) χρόνο.

Ενας τέτοιος συμβιβασμός μπορεί να προκύψει μέχρι τη Δευτέρα, αλλά τα μηνύματα από τη συνεδρίαση μέχρι στιγμής δείχνουν ότι ακόμη κι αν η ευρωζώνη είναι διχασμένη όσον αφορά στο πώς να χειριστεί την αντιπαράθεση, από μόνη της και μόνο η Γερμανία θα μπορούσε να συμφιλιωθεί με την ιδέα μιας ελληνικής εξόδου από την ευρωζώνη. Ακόμη και μια συμβιβαστική λύση βραχυπρόθεσμα δεν θα θεραπεύσει αυτή τη ρωγμή στο νομισματικό μπλοκ.

Και με τις συνομιλίες στην Ουκρανία, ακόμη κι αν η Γερμανία και η Ρωσία μπορέσουν να διαπραγματευθούν μια αποκλιμάκωση, εξακολουθεί να υπάρχει το προφανές και αναπάντητο ερώτημα τι θα κάνουν οι Ηνωμένες Πολιτείες. Η αβεβαιότητα αυτή θα σύρει τη Ρωσία και πιθανώς να υπονομεύσει στο τέλος οποιαδήποτε συμφωνία Μινσκ.

e-typos